اگر به بیماری‌های تیروئید مبتلا هستید، بسیار مهم است که درمان خود را به‌درستی و طبق دستور پزشک ادامه دهید. درصورتی‌که درمان را بدون مشورت پزشک قطع کنید یا داروهای تجویز شده را منظم مصرف نکنید، ممکن است با علائمی مواجه شوید که میتوانند بسیار خطرناک باشند و نیاز به مراقبت فوری داشته باشند. این علائم بسته به نوع بیماری تیروئیدی شما، مانند کم‌کاری، پرکاری یا ندول متفاوت هستند. برای مثال، تغییرات غیرمنتظره در ضربان قلب، کاهش یا افزایش وزن شدید و خستگی مفرط میتوانند نشانه‌های تشدید بیماری تیروئید باشند، بنابراین، برای جلوگیری از عوارض بیشتر، باید تحتنظر پزشک باقی بمانید و به هرگونه تغییری در وضعیت خود توجه کنید.
| علائم خطرناک کم‌کاری تیروئید | علائم خطرناک پرکاری تیروئید | علائم خطرناک ندول‌ها و سرطان‌های تیروئید |
|---|---|---|
| ✔ چاقی شدید ✔ یبوست شدید ✔ افسردگی شدید ✔ ریزش موی شدید ✔ عادت ماهانه نامنظم و شدید | ✔ تپش قلب شدید ✔ کاهش وزن شدید و سریع ✔ ضعف عضلانی ✔ بیرون زدگی چشم ✔ ادم جلوی ساق پا | ✔تنگی نفس ✔مشکل بلع ✔گرفتگی یا خشونت صدا ✔گردن درد شدید ✔ بزرگ‌تر شدن سریع اندازه غده |
علائم خطرناک پرکاری تیروئید
علائم معمول پرکاری تیروئید شامل تپش قلب، تعریق بیش از حد، اضطراب، ریزش مو، ضعف و خستگی، بی‌خوابی و کاهش وزن است. بااین‌حال، اگر تحت درمان مناسب باشید و وضعیت شما به‌خوبی تحتنظر پزشک باشد، این علائم معمولاً یا خیلی محدود هستند و یا حتی به‌کلی از بین می‌روند. اما اگر داروهای تجویز شده را خودسرانه قطع کنید یا دوز آن‌ها را کم کنید، این علائم میتوانند تشدید شوند و به علائم خطرناک‌تری منجر شوند.
علائم زیر از جمله مواردی هستند که نیاز به بررسی و مراجعه به پزشک دارند و عدم رسیدگی به‌موقع به آن‌ها میتواند به مشکلات جدی‌تر منجر شود.
تپش قلب شدید
تپش قلب طولانی‌مدت و مداوم میتواند یکی از اولین نشانه‌های خطرناک پرکاری تیروئید باشد. این عارضه معمولاً به دلیل تحریک بیش از حد قلب توسط هورمونهای تیروئیدی رخ می‌دهد. تپش قلب معمولاً با علائمی مانند درد قفسه سینه، عرق سرد، و سرگیجه همراه است. این وضعیت، اگر درمان نشود، میتواند به مشکلات جدی‌تر مانند ضربان نامنظم قلب، سکته قلبی، و نارسایی قلبی منجر شود. همچنین، این حالت ممکن است باعث افزایش احتمال لخته‌شدن خون در رگ‌ها شود و در نهایت خطر سکته مغزی را افزایش دهد. درمان این عارضه به شدت آن بستگی دارد، از تجویز داروهایی برای منظم‌کردن ضربان قلب گرفته تا اقدامات جراحی برای رفع لخته‌های ایجاد شده، علاوه بر درمان این عارضه، کنترل بیماری تیروئید نیز ضروری است تا از تشدید و تکرار علائم جلوگیری شود.
کاهش وزن شدید و سریع
هورمونهای تیروئیدی نقش مهمی در تنظیم سوخت‌وساز بدن دارند و تولید بیش از حد آن‌ها میتواند باعث افزایش نرخ متابولیسم و کاهش سریع وزن شود. اگر این کاهش وزن کنترل نشود، میتواند به ضعف عمومی بدن، سوءتغذیه و تضعیف سیستم ایمنی منجر شود. درمان این عارضه شامل تنظیم داروهای تیروئیدی و پیروی از یک برنامه تغذیه‌ای مناسب است. در کنار درمان کاهش وزن، باید سطح هورمونهای تیروئید نیز به‌دقت کنترل شود تا از کاهش وزن بیشتر جلوگیری گردد. در صورت عدم درمان، این وضعیت ممکن است منجر به مشکلات جدی‌تر مانند آسیب به عضلات و کاهش قدرت بدنی شود.
ضعف عضلانی
هنگامی که هورمونهای تیروئیدی زمان زیادی بیش از حد معمول تولید شوند، پروتئین ماهیچه‌ها از بین می‌روند و عضلات دچار ضعف می‌شوند. این عارضه در مراحل ابتدایی معمولاً به شکل ضعف پاها در هنگام بلندشدن از حالت نشسته و بالارفتن از پله خود را نشان می‌دهد. اگر این ضعف عضلانی به‌موقع درمان نشود، میتواند به تحلیل عضلات، ناتوانی در حرکت، و کاهش کیفیت زندگی منجر شود. درمان ضعف عضلانی نیازمند کنترل دقیق سطح هورمونهای تیروئید است و در برخی موارد، ممکن است فیزیوتراپی و برنامه‌های ورزشی تقویتی نیز ضروری باشد.
بیرونزدگی چشم
بیرونزدگی چشم (Exophthalmos) یکی از علائم مشخص و شایع بیماری گریوز است که با پرکاری تیروئید مرتبط است. این وضعیت به دلیل التهاب بافت چربی و عضلانی پشت کره چشم رخ می‌دهد و باعث بیرونزدگی آن می‌شود. اگر این عارضه به‌موقع درمان نشود، میتواند به مشکلات بینایی، خشکی و سوزش چشم، و در موارد شدیدتر به آسیب به عصب بینایی و نهایتاً نابینایی منجر شود. این عارضه نیاز به درمان تخصصی دارد که شامل استفاده از قطره‌های چشمی برای کاهش خشکی و التهاب، کنترل مؤثر پرکاری تیروئید، و در موارد شدید، انجام جراحی برای کاهش فشار روی عصب بینایی است. درمان به‌موقع پرکاری تیروئید در کاهش علائم و جلوگیری از پیشرفت این عارضه بسیار مؤثر است.
تورم و ادم جلوی ساق پا
ادم و تورم جلوی ساق پا، یکی دیگر از علائم بیماری گریوز است که نشان‌دهنده پیشرفت پرکاری تیروئید است. این وضعیت به دلیل تجمع مواد کلاژنی در زیر پوست ایجاد می‌شود و میتواند منجر به تورم، درد و سختی در حرکت شود. عدم درمان این عارضه میتواند باعث آسیب به بافت‌های نرم و حتی زخم‌های پوستی شود. درمان این مشکل معمولاً شامل استفاده از کرم‌های استروئیدی موضعی (کورتون) برای کاهش التهاب و تورم و مدیریت پرکاری تیروئید برای جلوگیری از عود این عارضه است. درصورتی‌که پرکاری تیروئید درمان نشود، ادم و تورم میتواند با گذشت زمان شدیدتر شده و به مشکلات جدی‌تری منجر شود.
علائم خطرناک کم‌کاری تیروئید
اگر به کم‌کاری تیروئید مبتلا باشید، احتمالاً با علائم شایعی مانند خستگی مداوم، افزایش وزن ناخواسته، پف‌کردگی بدن، خشکی پوست، یبوست و نفخ شکم، تغییر رنگ پوست به زرد کاهی، ریزش مو و ابرو و حساسیت به سرما آشنا هستید. این علائم معمولاً قابل‌کنترل هستند و حتی ممکن است به‌مرورزمان کاهش یابند، به شرطی که داروهای خود را به طور منظم و زیر نظر پزشک مصرف کنید. اما اگر به هر دلیلی درمان را نادیده بگیرید یا داروهای خود را به‌درستی مصرف نکنید، ممکن است با علائم خطرناک‌تری مواجه شوید که نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارند.
چاقی شدید
به‌صورت کلی، اکثر افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید از افزایش وزن شاکی هستند. این افزایش وزن معمولاً به دلیل تجمع آب میان‌بافتی رخ می‌دهد، اما در موارد شدیدتر، کم‌کاری تیروئید منجر به کاهش سوخت‌وساز بدن می‌شود. این کاهش متابولیسم باعث ذخیره‌شدن چربی‌ها به‌جای سوختن آن‌ها می‌شود و در نتیجه، فرد دچار چاقی می‌شود. این وضعیت نه‌تنها کیفیت زندگی را کاهش می‌دهد، بلکه احتمال ابتلا به دیابت، بیماری‌های قلبی و فشارخون بالا را نیز افزایش می‌دهد. برای کنترل این شرایط، درمان کم‌کاری تیروئید ضروری است تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود.
یبوست شدید
یبوست یکی دیگر از مشکلاتی است که در اثر کم‌کاری تیروئید ایجاد می‌شود. کاهش فعالیت تیروئید باعث کندشدن حرکت روده‌ها می‌شود و به یبوست مزمن منجر می‌گردد. اگر این وضعیت درمان نشود، میتواند باعث انسداد روده یا مشکلات گوارشی‌جدی‌تری شود. درمان این مشکل شامل تنظیم داروهای تیروئید و رعایت رژیم غذایی مناسب است تا حرکت روده‌ها بهبود یابد.
افسردگی شدید
افسردگی شدید یکی از علائم روانی کم‌کاری تیروئید است که ممکن است بااحساس ناامیدی، بی‌حوصلگی و انزوا همراه باشد. کاهش سطح هورمونهای تیروئیدی باعث اختلال در عملکرد مغز و کاهش تولید سروتونین می‌شود که به احساس ناامیدی، بی‌انگیزگی و حتی تمایلات خودکشی منجر می‌شود. عدم درمان این وضعیت میتواند سلامت روانی شما را به‌طورجدی تحت‌تأثیر قرار دهد و بهبود آن نیازمند درمان مؤثر کم‌کاری تیروئید و در برخی موارد مشاوره روان‌پزشکی است.
ریزش موی شدید
کمبود هورمونهای تیروئیدی باعث نازک شدن موها، کاهش رشد و ریزش آن‌ها می‌شود. این مشکل معمولاً به‌صورت تدریجی ایجاد می‌شود و میتواند به طاسی یا نازک شدن موها منجر شود. همچنین در افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید، ریزش ابرو نیز مشاهده می‌شود که معمولاً در قسمت خارجی ابرو اتفاق می‌افتد. برای پیشگیری از بدتر شدن این وضعیت و بهبود رشد مو، تنظیم دقیق داروهای تیروئید و استفاده از درمان‌های تخصصی ضروری است.
عادت‌ماهانه نامنظم و شدید
بانوانی که از کم‌کاری تیروئید رنج می‌برند، ممکن است با نامنظم شدن عادت‌ماهانه یا خونریزی‌های شدید مواجه شوند. این مشکلات معمولاً در مراحل اولیه بیماری ظاهر می‌شوند و با گذشت زمان و عدم درمان کم‌کاری تیروئید ممکن است شدت یابند. کمبود هورمونهای تیروئیدی منجر به کاهش تولید هورمونهای جنسی مانند استروژن و پروژسترون می‌شود که این موضوع باعث ایجاد اختلال در چرخه قاعدگی و خونریزی‌های شدید می‌گردد. درمان این مشکلات عمدتاً شامل تنظیم سطح هورمونهای تیروئیدی از طریق مصرف داروهای مناسب است. در کنار درمان کم‌کاری تیروئید، ممکن است نیاز به مصرف قرص‌های هورمونی برای کنترل چرخه قاعدگی و جلوگیری از خونریزی‌های شدید وجود داشته باشد. اگر این وضعیت درمان نشود، ممکن است به مشکلات جدی‌تری مانند ناباروری و کم‌خونی منجر شود.
علائم خطرناک ندول‌ها و سرطان‌های تیروئید
ندول یا گره‌های تیروئید توده‌هایی هستند که معمولاً خوش‌خیم و بی‌خطرند، اما برخی از آن‌ها میتوانند به سرطان تبدیل شوند. این ندول‌ها اغلب بدون علامت‌اند و ممکن است تنها در معاینه یا تصویربرداری تصادفاً شناسایی شوند. در صورت بزرگ‌شدن ندول‌ها، علائمی مانند تورم گردن، مشکل در بلع یا تنفس، و تغییر صدا ممکن است بروز کند. برای مطالعه بیشتر در این مورد، وارد مقاله ندول‌های تیروئید شوید. انواع مختلفی از سرطان‌های تیروئید وجود دارد، از جمله پاپیلاری، فولیکولار، مدولاری، و آناپلاستیک که هر کدام نیاز به درمان خاص خود دارند. ندول‌های خوش‌خیم معمولاً نیازی به جراحی ندارند، اما در صورت مشکوک بودن به بدخیمی، ممکن است جراحی ضروری باشد.
تنگی نفس
توده‌های بزرگ در تیروئید ممکن است به‌اندازه‌ای رشد کنند که به نای فشار بیاورند و باعث تنگی نفس شوند. در اکثر موارد رشد توده‌های تیروئیدی به‌آرامی رخ می‌دهد و می‌توان قبل از این که راه هوایی به‌کلی بسته شود، جلوی آن را گرفت. اما این توده‌ها فضای گردن را اشغال می‌کنند و به اجزای مختلف آن مثل مری و یا اعصاب گردن فشار وارد می‌آورند، بنابراین، ضروری است که این مشکل حتماً تحت درمان قرار گیرد تا از بروز عوارض شدیدتر جلوگیری شود. درمان این وضعیت بسته به‌اندازه و نوع توده متفاوت است، در اکثر موارد، توده با عمل جراحی خارج می‌شود.
مشکل بلع
یکی دیگر از مشکلاتی که توده‌های تیروئیدی میتوانند به وجود بیاورند، این است که با رشد خود به مری فشار وارد کرده و باعث ایجاد مشکل در بلع شوند. این مشکل ابتدا در هنگام بلع غذاهای جامد بروز می‌کند و ممکن است به‌تدریج بلع مایعات هم سخت شود. در اکثر موارد این عارضه با گیرکردن غذا در گلو هنگام بلع خود را نشان می‌دهد و در اثر رشد بیشتر توده ممکن است بلعیدن برای فرد دردناک نیز بشود. این وضعیت نه‌تنها میتواند باعث کاهش وزن و سوءتغذیه شود، بلکه به دلیل فشار روی بافت‌های اطراف، ممکن است به درد و احساس ناراحتی مداوم نیز منجر شود. درمان این وضعیت نیز وابسته به نوع توده است، تومورهای بدخیم نیاز به جراحی دارند، ولی گاهی می‌توان توده‌های خوش‌خیم تیروئید را با ید درمانی از بین برد.
گرفتگی صدا یا صدای خشن
علاوه بر مشکلات تنفسی و بلعی، توده‌های تیروئیدی میتوانند با فشار بر اعصاب کنترل‌کننده تارهای صوتی، به گرفتگی یا خشونت صدا منجر شوند. این وضعیت اگر به‌موقع درمان نشود، ممکن است به آسیب دائمی به تارهای صوتی و تغییرات دائمی در صدا منجر شود. برای درمان، بررسی دقیق توسط پزشک و انجام جراحی در صورت نیاز توصیه می‌شود.
گردن درد شدید
احساس درد شدید در ناحیه گردن که ممکن است به گوش یا فک سرایت کند، میتواند نشانه‌ای از رشد یک توده در تیروئید باشد. این درد معمولاً هنگامی رخ می‌دهد که توده به اعصاب و بافت‌های اطراف گردن فشار وارد کند. درد گردن که ممکن است به‌تدریج افزایش یابد یا به طور ناگهانی بروز کند، میتواند هم در توده‌های خوش‌خیم و هم در توده‌های بدخیم ایجاد شود. برای تشخیص و درمان مناسب، مراجعه به پزشک ضروری است تا بررسی‌های لازم انجام شود.
بزرگ‌تر شدن سریع اندازه غده
اگر غده‌ای در گردن شما به‌سرعت بزرگ‌تر می‌شود، ممکن است نشانه‌ای از تغییر بدخیم در تیروئید باشد. این رشد سریع میتواند به علت تقسیم غیرقابل‌کنترل سلول‌های سرطانی باشد که به شکل‌گیری یک تومور بدخیم منجر می‌شود. این وضعیت نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارد تا وضعیت توده مشخص شود. درمان این مشکل شامل جراحی برای برداشتن تومور و انجام درمان‌های تکمیلی مثل پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی است.
عوارض عدم درمان بیماری‌های تیروئید
علائمی که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد، در واقع یک مرحله هشداردهنده بین شرایط فعلی و بروز عوارض خطرناکی هستند که میتوانند در نتیجه قطع دارو، درمان نادرست تیروئید یا عدم درمان به‌موقع ایجاد شوند. این علائم نشان‌دهنده آن است که وضعیت تیروئید شما ممکن است به سمت مشکلات جدی‌تر و حتی بالقوه کشنده پیش برود، اگر به‌موقع به آن‌ها رسیدگی نشود.
در ادامه به برخی از این عوارض خواهیم پرداخت.
کمای میگزادم
افراد مبتلا به کمای میگزادم معمولاً دچار تورم صورت، به‌ویژه در ناحیه اطراف چشم‌ها، می‌شوند.
کمای میگزادم یکی از خطرناک‌ترین عوارض کم‌کاری تیروئید است و زمانی رخ می‌دهد که کم‌کاری تیروئید برای مدت طولانی درمان نشده باشد یا داروها به‌درستی مصرف نشوند. علائم اولیه این عارضه، کاهش شدید دمای بدن، کاهش ضربان قلب، بی‌حالی شدید و تنگی نفس است. درصورتی‌که دچار کم‌کاری تیروئید هستید و این علائم را مشاهده کردید، باید سریعاً به بیمارستان مراجعه کنید چرا که کمای میگزادم درصورتی‌که درمان نشود میتواند مرگبار باشد.
افرادی که دچار کمای میگزادم هستند ابتدا باید در بیمارستان بستری شده و با تجویز سرم، گرم‌کردن بدن و تجویز اکسیژن وضعیتشان پایدار شود. درمان اصلی کمای میگزادم تزریق وریدی هورمون تیروئید است تا سطح هورمون‌ها به‌سرعت به حالت طبیعی بازگردد. در برخی موارد، بیمار ممکن است به مدت طولانی‌تری در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شود تا از بازگشت علائم جلوگیری شود و وضعیت وی به پایداری کامل برسد.
طوفان تیروئیدی
طوفان تیروئیدی یک وضعیت حاد و خطرناک است که در نتیجه پرکاری شدید تیروئید رخ می‌دهد. این وضعیت معمولاً در افرادی رخ می‌دهد که بیماری‌شان به‌درستی درمان نشده یا داروهایشان را خودسرانه قطع کرده‌اند. عواملی مانند عفونت، جراحی، یا حتی استرس میتوانند باعث ایجاد و تشدید این وضعیت شوند. علائم طوفان تیروئیدی شامل تپش قلب شدید، تب بالا، اضطراب شدید، و در موارد حادتر، کما است. این علائم میتوانند به‌سرعت به مشکلات جدی قلبی و تنفسی منجر شوند.
درمان این عارضه با بستری فوری در بیمارستان و انجام اقدامات اولیه مانند کنترل تب و کاهش ضربان قلب با داروهای مناسب آغاز می‌شود. در موارد شدیدتر، ممکن است از داروهای استروئیدی (کورتون) برای کاهش التهاب و بهبود عملکرد اندام‌ها استفاده شود. پس از این مراحل، سطح هورمونهای تیروئیدی با کمک داروهای مختلف پایین آورده می‌شود تا طوفان تیروئیدی پیشرفت نکند. در نهایت، باید علت ایجاد طوفان تیروئیدی (مانند یک عفونت) شناسایی و درمان شود تا این اتفاق برای فرد دوباره اتفاق نیفتد.
مشکلات قلبی شدید
غده تیروئید، به‌خصوص در صورت کم‌کاری یا پرکاری شدید، میتواند تأثیر مستقیمی بر قلب بگذارد. کم‌کاری و پرکاری تیروئید هر دو میتوانند به مشکلات قلبی شدید منجر شوند. در کم‌کاری تیروئید، کاهش ضربان قلب و افزایش سطح کلسترول ممکن است به ایجاد لخته در رگ و نارسایی قلبی یا سکته مغزی منجر شود. در پرکاری تیروئید، تپش قلب سریع، فشارخون بالا، و فیبریلاسیون دهلیزی میتوانند عوارض قلبی جدی ایجاد کنند.
برای مدیریت مشکلات قلبی ناشی از کم‌کاری یا پرکاری تیروئید، کنترل دقیق سطح هورمونهای تیروئیدی و درمان مناسب بیماری تیروئید اهمیت زیادی دارد. در این شرایط، نظارت مداوم توسط پزشک قلب و دریافت داروهایی برای بهبود و تنظیم عملکرد آن، ضروری است. درصورتی‌که درمان‌های دارویی کارساز نباشند، ممکن است به روش‌های پیشرفته‌تری مانند کاشت ضربان‌ساز (باتری قلبی) نیاز باشد. ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی و سبک زندگی، مانند کاهش مصرف نمک و چربی، میتواند به بهبود کلی سلامت قلب و پیشگیری از ایجاد عوارض در افراد دچار کم‌کاری یا پرکاری تیروئید کمک کند.
درمان بیماری‌های تیروئید
بیماری‌های تیروئید نیاز به تشخیص و درمان دقیق دارند، چرا که هر گونه اختلال در عملکرد این غده میتواند تأثیرات گسترده‌ای بر سلامت فرد بگذارد. درمان‌های مربوط به تیروئید بسته به نوع بیماری، شدت آن و وضعیت کلی سلامت بیمار متفاوت است. در ادامه به بررسی دقیق‌تر درمان‌های پرکاری، کم‌کاری تیروئید و نیز ندول‌ها و سرطان‌های تیروئید می‌پردازیم.
درمان پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید زمانی اتفاق می‌افتد که غده تیروئید بیش از حد هورمون تولید می‌کند. برای مدیریت این حالت، از چندین روش درمانی استفاده می‌شود.
- داروهای ضد تیروئید: داروهایی مانند متی‌مازول یا پروپیل‌تیوراسیل مستقیماً تولید هورمونهای تیروئید را کاهش می‌دهند. این داروها معمولاً به‌عنوان اولین خط درمان استفاده می‌شوند و میتوانند سطح هورمون‌ها را به محدوده طبیعی برگردانند و عوارض پرکاری تیروئید را درمان کنند. مدت‌زمان درمان ممکن است از چند ماه تا چند سال متغیر باشد، و بیماران باید به طور منظم تحتنظر پزشک باشند تا پاسخ به درمان بررسی شود و از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود.
- ید رادیواکتیو: در برخی موارد که داروهای ضد تیروئید نتوانند به طور کامل مشکل را کنترل کنند، یا بیمار به داروها پاسخ مناسبی ندهد، ید رادیواکتیو تجویز می‌شود. در این روش دوز کمی از ید رادیواکتیو وارد بدن می‌شود که به طور اختصاصی توسط غده تیروئید جذب می‌شود و با ازبین‌بردن بخشی از سلول‌های تیروئید، تولید هورمون‌ها را کاهش می‌دهد. این روش اغلب منجر به کنترل طولانی‌مدت پرکاری تیروئید می‌شود.
- جراحی تیروئید: جراحی تیروئید معمولاً در مواردی که بیمار به درمان‌های دیگر پاسخ نداده، ندول‌های بزرگ یا سرطانی داشته باشد، یا دچار مشکلات جدی دیگری باشد که نیاز به مداخله فوری دارد، انجام می‌شود. در این روش بخشی از غده تیروئید (تیروئیدکتومی جزئی) یا تمام آن (تیروئیدکتومی کامل) برداشته می‌شود. پس از جراحی، بیمار معمولاً نیاز به مصرف داروهای جایگزین هورمون تیروئید خواهد داشت تا عملکرد طبیعی بدن حفظ شود.
درمان کم‌کاری تیروئید
در کم‌کاری تیروئید، غده تیروئید به میزان کافی هورمون تولید نمی‌کند. برای درمان این وضعیت اغلب قرص لووتیروکسین تجویز می‌شود. این دارو جایگزین هورمونهای طبیعی تیروئید می‌شود و باید تا پایان عمر مصرف شود. در مراحل ابتدایی درمان، پزشک با آزمایش خون، سطح هورمونهای تیروئید را بررسی و دوز دارو را مطابق با نیازهای بدن تنظیم می‌کند.
بیماران باید از قطع ناگهانی لووتیروکسین بدون مشورت با پزشک خودداری کنند، زیرا این کار میتواند منجر به بازگشت علائم و بروز مشکلات جدی شود. حفظ ارتباط منظم با پزشک و پیروی از دستورات او، کلید مدیریت موفقیت‌آمیز کم‌کاری تیروئید است. با کلیک روی این لینک با قاتل کم‌کاری تیروئید آشنا شوید. تغییر سبک زندگی و مصرف میوه و سبزیجات نیز به کنترل کم‌کاری تیروئید کمک می‌کند.
درمان ندول‌ها و سرطان‌های تیروئید
پیش‌تر گفته شد که ندول‌های تیروئید معمولاً خوش‌خیم هستند، اما در برخی موارد ممکن است به سرطان تبدیل شوند، بنابراین باید نمونه برداری یا بیوپسی تیروئید انجام شده و به دقت بررسی شود. سرطان‌های تیروئید انواع مختلفی دارند، از جمله کارسینوم پاپیلاری که شایع‌ترین نوع است و معمولاً افراد مبتلا به این سرطانُ به طور کامل درمان می‌شوند. بااین‌حال، برخی انواع دیگر مانند کارسینوم مدولاری و آناپلاستیک میتوانند تهاجمی‌تر باشند و نیاز به درمان‌های پیچیده‌تری داشته باشند. درمان ندول‌ها و سرطان‌های تیروئید به شرح زیر است.
- نظارت و پیگیری: بسیاری از ندول‌های تیروئید کوچک و بی‌خطر هستند و نیازی به مداخله فوری ندارند. این ندول‌ها معمولاً به طور منظم و سالانه توسط سونوگرافی و آزمایش‌های خون کنترل می‌شوند تا اطمینان حاصل شود که رشد نمی‌کنند یا به سمت بدخیمی پیش نمی‌روند.
- جراحی تیروئید: اگر ندول‌ها بزرگ شده یا علائمی مانند دشواری در بلع یا تنفس ایجاد کنند، یا مشکوک به بدخیمی باشند، جراحی برای برداشتن آن‌ها انجام می‌شود. در موارد سرطان تیروئید، تیروئیدکتومی کامل (برداشتن تمام غده تیروئید) به همراه برداشتن غدد لنفاوی اطراف ممکن است لازم باشد. پس از جراحی، بیماران معمولاً نیاز به درمان با ید رادیواکتیو برای ازبین‌بردن باقی‌مانده‌های بافت سرطانی و مصرف داروهای جایگزین هورمون تیروئید دارند.
- درمان ید رادیواکتیو: در برخی موارد، پس از جراحی یا حتی به‌عنوان درمان اصلی برای ندول‌های بدخیم، ید رادیواکتیو تجویز می‌شود. این روش به کاهش خطر عود سرطان کمک می‌کند و معمولاً به‌عنوان یک مرحله مکمل پس از جراحی استفاده می‌شود.
- پرتودرمانی و شیمی‌درمانی: در موارد پیشرفته‌تر سرطان تیروئید که به سایر نقاط بدن گسترش‌یافته یا به درمان‌های اولیه پاسخ نداده، ممکن است از پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی استفاده شود. این داروها سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهند و به کاهش سرعت رشد یا کوچک‌شدن تومورها کمک می‌کنند.
سؤالات متداول
آیا علائم خطرناک غده تیروئید همیشه قابل‌مشاهده هستند؟
خیر، برخی از علائم خطرناک غده تیروئید ممکن است تا زمانی که وضعیت به مرحله پیشرفته نرسیده باشد، به طور واضح ظاهر نشوند. به همین دلیل، انجام معاینات منظم و آزمایش‌های خون برای تشخیص زودهنگام بسیار مهم است.
آیا تیروئید پرکار میتواند به سرطان منجر شود؟
تیروئید پرکار به‌خودی‌خود معمولاً به سرطان منجر نمی‌شود، اما ندول‌ها یا توده‌هایی که در تیروئید پرکار ایجاد می‌شوند، ممکن است بدخیم باشند و به سرطان تبدیل شوند. در صورت مشاهده هرگونه تغییر در ندول‌ها یا بروز علائم جدید، باید به پزشک مراجعه کنید.
چگونه می‌توانم خطر تیروئید پرکار را کاهش دهم؟
برای کاهش خطر تیروئید پرکار، بهتر است به طور منظم تحتنظر پزشک قرار بگیرید، به‌ویژه اگر سابقه خانوادگی بیماری تیروئید دارید. مصرف داروها به طور منظم، رعایت رژیم غذایی سالم، و اجتناب از مصرف خودسرانه مکمل‌ها و داروها نیز میتواند به کاهش این خطر کمک کند.
آیا خطر تیروئید پرکار در بارداری بیشتر است؟
بله. پرکاری تیروئید در بارداری میتواند به مشکلات جدی مانند پره اکلامپسی (فشارخون بالا)، زایمان زودرس، و حتی سقطجنین منجر شود. زنان باردار باید به طور مرتب تحتنظر پزشک باشند تا سطح هورمونهای تیروئیدی کنترل شود.
آیا تیروئید کمکار میتواند باعث حمله قلبی شود؟
بله. تیروئید کمکار میتواند باعث افزایش کلسترول خون شود که این موضوع خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و حمله قلبی را افزایش می‌دهد. اگر این وضعیت به‌موقع درمان نشود، میتواند مشکلات قلبی جدی به وجود آورد.
آیا تیروئید پرکار میتواند باعث بروز بیماری‌های روانی شود؟
بله. تیروئید پرکار میتواند باعث نوسانات خلقی، اضطراب، تحریک‌پذیری، و حتی افسردگی شود. این وضعیت میتواند مشکلات روانی جدی ایجاد کند و نیاز به درمان و مدیریت دقیق دارد.
آیا تیروئید کمکار میتواند باعث ناباروری شود؟
بله. تیروئید کمکار میتواند باعث اختلالات قاعدگی و مشکلات تخمک‌گذاری شود، که این موارد میتوانند منجر به ناباروری شوند. درمان مناسب و مدیریت تیروئید میتواند به بهبود این وضعیت کمک کند.
آیا کم‌کاری تیروئید میتواند باعث افسردگی شود؟
بله. کم‌کاری تیروئید میتواند باعث کاهش سطح هورمونهای تیروئید شود که این موضوع میتواند بر روحیه و سلامت روان تأثیر بگذارد و منجر به افسردگی شود. درمان تیروئید میتواند به بهبود علائم افسردگی کمک کند.
آیا ممکن است علائم تیروئید با بیماری‌های دیگر اشتباه گرفته شود؟
بله. علائم تیروئید مانند خستگی، افسردگی، تغییرات وزن، و مشکلات خواب میتواند با علائم بیماری‌های دیگر مانند افسردگی، اختلالات خواب، یا بیماری‌های قلبی اشتباه گرفته شود، بنابراین، آزمایش‌های دقیق برای تشخیص صحیح ضروری است.
آیا تیروئید کمکار میتواند باعث بروز دیابت شود؟
تیروئید کمکار میتواند باعث افزایش وزن و مقاومت به انسولین شود که این عوامل میتوانند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش دهند. مدیریت مناسب تیروئید و کنترل وزن میتواند به کاهش این خطر کمک کند.
چگونه می‌توانم از پیشرفت علائم خطرناک تیروئید جلوگیری کنم؟
برای جلوگیری از پیشرفت علائم خطرناک تیروئید، باید به طور منظم به پزشک مراجعه کنید، داروهای تجویز شده را به‌موقع مصرف کنید، و رژیم غذایی مناسب و سالمی داشته باشید. همچنین، از استرس زیاد و عوامل تحریک‌کننده پرهیز کنید.
آیا علائم تیروئید میتواند بدون درمان بهبود یابد؟
در اکثر موارد، علائم تیروئید بدون درمان بهبود نمی‌یابد و حتی ممکن است تشدید شود. درمان به‌موقع و مناسب میتواند به کنترل علائم و جلوگیری از عوارض جدی کمک کند.
چه آزمایش‌هایی برای تشخیص علائم خطرناک تیروئید لازم است؟
آزمایش‌هایی مانند اندازه‌گیری سطح هورمونهای تیروئید (TSH, T3, T4)، آنتی‌بادی‌های تیروئید و سونوگرافی تیروئید برای تشخیص مشکلات تیروئید و ارزیابی خطرات آن ضروری هستند. پزشک شما بر اساس علائم و سابقه پزشکی شما ممکن است آزمایش‌های دیگری نیز تجویز کند.
