جراحی‌ تیروئید یا عمل تیروئیدکتومی: راهنمای جامع تا نقاهت

جراحی تیروئید یا تیروئیدکتومی، یکی از روش‌های درمان اختلالاتی مانند گواتر، ندول‌، پرکاری، و سرطان تیروئید است. در جراحی تیروئید ممکن است بخشی از تیروئید یا تمام آن برداشته شود. معمولاً جراحی تیروئید به عنوان آخرین گزینه درمان، هنگامی که روش‌های درمانی غیرتهاجمی و ساده‌تر مانند هورمون درمانی و ید درمانی اثربخش نباشد، یا هنگامی که بیماری شدید و غیرقابل کنترل باشد توصیه می‌شود. معمولاً با جراحی تیروئید مشکل کاملاً برطرف می‌شود، ولی برای جلوگیری از بازگشت آن و جبران نیازهای هورمونی بدن، بیمار باید دارو مصرف کند. جراحی تیروئید در بیمارستان، تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و دوره نقاهت پس از جراحی ۲ تا ۳ هفته است.

جراحی غده تیروئید چه زمانی توصیه می‌شود؟

جراحی تیروئید یک روش تهاجمی درمان است. به همین دلیل معمولاً در صورتی که راهکار بهتری برای معالجه وجود نداشته باشد، به عنوان آخرین گزینه انتخاب می‌شود. پزشک معمولاً هنگامی تیروئیدکتومی را پیشنهاد می‌کند که عارضه تیروئیدی با درمان‌های غیرجراحی مانند اصلاح رژیم غذایی، ید درمانی، دارو درمانی و هورمون درمانی قابل معالجه نباشد. جراحی تیروئید هم برای درمان اختلالات شایع و خوش‌خیم این غده مانند گواتر، ندول‌های تیروئیدی و پرکاری تیروئید و هم برای درمان اختلالات نادر و بدخیم مانند سرطان‌های تیروئید به کار می‌رود. معمولاً در موارد زیر از جراحی تیروئید استفاده می‌شود:

در موارد زیر، انجام عمل جراحی تیروئید توصیه نمی‌شود:

• افرادی که سابقه جراحی در ناحیه سر، گردن و فک دارند
• افرادی که سابقه تابش اشعه در ناحیه سر، گردن و قسمت فوقانی قفسه سینه دارند
• افرادی که قادر به تحمل بیهوشی عمومی نیستند
• افرادی که از لحاظ توان بدنی قادر به تحمل عمل جراحی نیستند
• افرادی که پیش از جراحی علائم فلج عصب حنجره را دارند
• افرادی که سرطان به غدد لنفاوی آن‌ها متاستاز داده است
• افرادی که سرطان به نای و مری آن‌ها گسترش یافته است
• افراد دچار گواتر ساب استرنال گسترده حاد
• افراد مبتلا به مشکلات انعقادی
• افراد مبتلا به بیماری خود ایمنی گریوز
• در زنان باردار (به دلیل احتمال آسیب دیدن جنین بر اثر بیهوشی، بهتر است جراحی تیروئید به بعد از زایمان موکول شود. معمولاً جراحی‌های تیروئید در دوران بارداری، فقط در صورت ابتلا به بدخیمی‌های تهاجمی، یا در صورت انسداد مسیر تنفس انجام می‌شود. در صورت الزام به جراحی تیروئید در دوران بارداری، کم‌خطرترین زمان، سه ماهه دوم بارداری است.)

انواع جراحی تیروئید

باتوجه‌ به نوع بیماری ممکن است پزشک یا جراح تصمیم بگیرد که بخشی از غده تیروئید را خارج کند که به آن تیروئیدکتومی جزئی یا پارشیال گفته می‌شود. در برخی موارد نیز ممکن است تمام غده تیروئید برداشته شود که در این صورت به آن تیروئیدکتومی کامل یا توتال گفته می‌شود. در ادامه این موارد و کاربرد آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

تیروئیدکتومی جزئی یا پارشیال

تیروئیدکتومی جزئی یا پارشیال به معنای برداشتن قسمتی از غده تیروئید با عمل جراحی است. در مواردی که تنها یک بخش از غده تیروئید دچار عارضه شده و بقیه قسمت‌های آن سالم باشد و بتواند هورمون‌های تیروئیدی را ترشح کند، از تیروئیدکتومی جزئی برای درمان استفاده می‌شود. جراحی تیروئید جزئی بسته به محل و اندازه بافتی از تیروئید که با جراحی برداشته خواهد شد به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که عبارتند از:

• همی‌تیروئیدکتومی یا لوبکتومی تیروئید: همی‌تیروئیدکتومی یا لوبکتومی تیروئید به معنای برداشتن نیمی از تیروئید با عمل جراحی است. هنگامی که عارضه تنها یک لوب، یعنی نیمی از تیروئید را تحت تأثیر قرار داده و بقیه تیروئید سالم باشد، از جراحی لوبکتومی تیروئيد یا همان همی‌تیروئیدکتومی استفاده می‌شود. معمولاً در مواقعی که سرطان غده تیروئید رشد آهسته‌ای داشته و فقط یک لوب را درگیر کرده باشد، در صورت وجود گواتر مولتی‌ندولار، و ندول‌های مشکوک در یک لوب تیروئید، و گاهی برای درمان پرکاری تیروئید این روش جراحی تجویز می‌شود. پس از این جراحی، لوب باقی‌مانده عملکرد عادی خود را خواهد داشت.
• تیروئیدکتومی ساب‌توتال: تیروئیدکتومی ساب‌توتال یا نزدیک به کامل، برداشتن بیشتر بافت‌های تیروئید با عمل جراحی است. در این جراحی بخش عمده‌ای از تیروئید شامل تمام یک لوب، ایسموس یا همان بافت واسط بین دو لوب، و قسمتی از لوب دوم تیروئید برداشته می‌شود. در تیروئیدکتومی ساب توتال مقدار کمی از بافت تیروئید (۳ تا ۵ گرم) در سمتی از آن که کمتر آسیب دیده است باقی می‌ماند تا برخی از عملکردهای تیروئیدی حفظ شود. معمولاً افراد پس از این جراحی دچار کم‌کاری تیروئید می‌شوند. از این روش برای درمان گواترهای مولتی‌ندولار غیر متقارن، ندول‌های پراکنده، و برخی سرطان‌های تیروئید استفاده می‌شود.
• ایسمکتومی: ایسمکتومی جراحی برداشتن بافت بین دو لوب تیروئید است. از این روش هنگامی استفاده می‌شود که فقط بافت بین دو لوب تیروئید که ایسموس نام دارد دچار عارضه شده و بقیه تیروئید سالم باشد. از ایسمکتومی معمولاً برای برداشتن تومورهای کوچکی که در ایسموس قرار گرفته استفاده می‌شود. پس از ایسمکتومی، لوب‌های تیروئید که باقی‌مانده است عملکرد عادی خود را خواهد داشت.
• بیوپسی باز تیروئید: در این روش که کمتر رایج است، فقط گره‌های تیروئیدی از بافت تیروئید جدا می‌شوند. پس از این جراحی بقیه تیروئید کارکرد طبیعی خود را خواهد داشت.

تیروئیدکتومی کامل یا توتال

تیروئیدکتومی کامل یا توتال، برداشتن تمام غده تیروئید با عمل جراحی است. در مواردی که تمام تیروئید بر اثر عارضه آسیب دیده باشد و به درمان‌های غیر جراحی پاسخ ندهد، کل غده با جراحی برداشته می‌شود. البته مقدار بسیار کمی از بافت تیروئید (کمتر از ۱ میلی‌متر در یک طرف یا هر دو طرف غده) باقی می‌ماند، ولی این مقدار آن‌قدر ناچیز است که برداشتن تیروئید در اصطلاح کامل تلقی می‌شود. معمولاً در مواردی مانند گواترهای مولتی‌ندولار حاد که تیروئید سمی شده باشد، گواترهای بزرگ که فرد را آزار می‌دهد، ندول‌های پراکنده در سراسر تیروئید، و سرطان‌های تیروئیدی که کل تیروئید را فرا گرفته باشد، از این روش استفاده می‌شود.

چشم‌انداز درمان جراحی تیروئید چیست؟

 هنگامی که صحبت از چشم‌انداز جراحی تیروئید می‌شود باید بین اختلالات خوش‌خیمی که نیاز به جراحی داشته‌اند و سرطان تیروئید تفاوت قائل شد. آینده درمان پس از جراحی تیروئید برای اختلالات خوش‌خیم معمولاً یکسان است. اما سرطان تیروئید باتوجه‌ به پیچیدگی‌های این بیماری خاص، آینده پس از جراحی را تغییر می‌دهد.

چشم‌انداز جراحی اختلالات خوش‌خیم تیروئیدی

در بیماران مبتلا به اختلالات خوش‌خیم تیروئیدی که تحت تیروئیدکتومی جزئی قرار گرفته‌اند، بخشی از تیروئید که در بدن باقی‌مانده است به فعالیت طبیعی خود ادامه داده و هورمون‌های مورد نیاز بدن را تولید می‌کند. در این موارد پزشک برای تنظیم عملکرد تیروئید، نگه داشتن هورمون‌ها در سطح طبیعی و همچنین جلوگیری از بازگشت بیماری، معمولاً درمان را با تجویز داروهای هورمونی مکمل ادامه می‌دهد.

در مواردی که تیروئید به طور کامل برداشته شده است و در بسیاری از موارد که فقط بخشی از تیروئید از بدن خارج شده، بیماری برای همیشه برطرف می‌شود و دوباره باز نمی‌گردد. اما در مواردی که تیروئید به طور جزئی برداشته شده، به ندرت ممکن است پس از مدتی قسمتی از تیروئید که در بدن باقی‌مانده است دوباره دچار اختلال شود و بیماری عود کند. بیماران مبتلا به اختلالات خوش‌خیم تیروئیدی که تحت تیروئیدکتومی کامل قرار گرفته‌اند، برای جبران عملکرد تیروئید برداشته شده باید همیشه از داروهای هورمونی جایگزین استفاده کنند.

چشم‌انداز جراحی سرطان تیروئید

خوشبختانه، به طور کلی انواع سرطان تیروئید به درمان جراحی به خوبی پاسخ می‌دهند. در شایع‌‌ترین نوع سرطان تیروئید یعنی سرطان پاپیلاری، شانس درمان کامل با جراحی بسیار بالا است. تقریباً در تمام موارد، در صورت تشخیص درست و اقدام به موقع، بیماران پس از جراحی و تکمیل درمان طول عمر طبیعی دارند. در سایر انواع سرطان تیروئید که کمتر رایج هستند نیز، در صورت منتشر نشدن سرطان به بافت‌های اطراف و اقدام به موقع برای درمان، بیمار با شانس خوبی برای ادامه زندگی عادی مواجه است.

به طور کلی سرطان تیروئید حتی در صورت درمان موفق، با احتمال عود مجدد همراه است. به طوری که حدوداً ۲۰ درصد از مبتلایان به سرطان تیروئید پس از درمان در معرض عود و بازگشت بیماری قرار دارند (منبع). در مواردی که سرطان تیروئید پس از درمان عود می‌کند، غالباً نواحی مجاور تیروئید مجدداً درگیر سرطان می‌شوند و در برخی مواقع سایر قسمت‌های بدن مانند غدد لنفاوی، ریه، کبد و مغز ممکن است مورد تهاجم سرطان قرار گیرند.

در موارد نادری که تیروئید به طور کامل برداشته شده است، امکان بازگشت بیماری به این دلیل وجود دارد که ممکن است سلول‌های سرطانی پیش از انجام جراحی به نواحی دیگر بدن منتشر شده باشند، و یا تکه‌های کوچکی از بافت تیروئید هنگام جراحی و برداشته شدن، در محل تیروئید باقی‌مانده باشند. خوشبختانه عود سرطان تیروئید نیز قابل درمان بوده، شانس موفقیت بالایی برای درمان داشته، و فرد پس از درمان دوباره، می‌تواند زندگی و طول عمر طبیعی داشته باشد.

در معالجه سرطان‌های تیروئید، درمان‌های مکمل که توأم با جراحی تیروئید و پس از آن انجام می‌شوند عبارتند از: ید درمانی، پرتو درمانی، و شیمی درمانی. همچنین بیمار پس از تیروئیدکتومی جزئی باید برای مدتی از داروهای تنظیم کننده هورمون استفاده کنند تا بخش باقی‌مانده تیروئید به عملکرد مناسب برسد. در مواردی که تیروئید به طور کامل برداشته می‌شود، بیمار باید تا پایان عمر به صورت روزانه از داروهای هورمونی جایگزین استفاده کند.

آمادگی‌های لازم قبل از عمل

پیش از جراحی، بیمار باید با دستور پزشک مجموعه‌ای از مراقبت‌ها را رعایت کرده و آمادگی‌های لازم را کسب کند. معمولاً این آمادگی‌ها عبارتند از:

• آزمایشات عمومی: مانند تمام عمل‌های جراحی، پیش از جراحی تیروئید آزمایشات غربالگری عمومی برای بررسی وضعیت بیمار و آمادگی وی برای جراحی انجام می‌گیرد. این آزمایشات معمولاً چند روز قبل از عمل انجام شده و شامل شرح حال گرفتن از بیمار، معاینه عمومی، و آزمایش خون ساده می‌باشد. همچنین برای ارزیابی عملکرد قلب و ریه بیمار ممکن است از وی نوار قلب، رادیوگرافی قفسه سینه، اکو و تست استرس قلب گرفته شود. تمام این موارد به صورت سرپایی انجام می‌شود.
• آزمایشات تیروئیدی: ممکن است پیش از جراحی تیروئید، آزمایشاتی مانند سونوگرافی، اسکن تیروئید و آزمایش هورمون‌های تیروئیدی در خون برای ارزیابی تیروئید بیمار انجام شود.
• بستری: معمولاً پیش از جراحی تیروئید نیازی به بستری طولانی مدت بیمار در بیمارستان نبوده، و بیمار در صبح روز جراحی یا نهایتاً یک روز پیش از آن بستری می‌شود.
• رعایت رژیم غذایی: پیش از جراحی تیروئید باید غذاهای ساده و سبک حاوی پروتئین و کربوهیدرات مصرف کرد و از مصرف غذاهای چرب، چای، قهوه، نوشابه و مواد محرک پرهیز نمود.
• ناشتا بودن: بیمار باید از شب قبل از جراحی، و حداقل ۸ ساعت پیش از آن ناشتا باشد.
• آماده سازی بدن و محل جراحی: بیمار باید شب قبل از جراحی استحمام کند. آقایان باید موهای گردن و بالای سینه را اصلاح کنند.
• داروها: بیمار حتماً باید پیش از جراحی تیروئید در خصوص تمامی داروهایی که مصرف می‌کند با پزشک مشورت کند. ممکن است پزشک پیش از جراحی و حتی چند روز قبل از آن، در برنامه داروهای مصرفی بیمار تغییراتی ایجاد کرده، با داروهای دیگر جایگزین کرده و یا آن‌ها را قطع کند. ممکن است پزشک پیش از جراحی داروهایی نظیر داروهای ضد التهاب و آرامبخش برای بیمار تجویز کند. معمولاً پیش از جراحی، باید مصرف داروهای ضدانعقاد مانند آسپرین و پلاویکس که از لخته شدن خون جلوگیری می‌کنند متوقف شود.

جراحی تیروئید چگونه انجام می‌شود؟

برای جراحی تیروئید از بیهوشی عمومی استفاده می‌شود. حین بیهوشی عمومی در طول جراحی، بیمار کاملاً خواب بوده و علاوه بر اینکه درد را احساس نمی‌کند، عضلات وی بی‌حرکت و شل می‌شود. فرآیند بیهوش کردن بیمار به این صورت است که ابتدا با تزریق وریدی داروی آرامبخش و بیهوشی اولیه، لوله تنفسی برای وی تعبیه می‌شود. لوله گذاری به این دلیل انجام می‌شود که در حین بیهوشی، تنفس و استنشاق گاز بیهوشی از طریق دستگاه انجام شود.

پس از بیهوش شدن بیمار و قرار دادن لوله تنفسی برای وی، روند انجام جراحی تیروئید به شکل زیر ادامه می‌یابد:

1. مرحله اول: جراح ابتدا موضع عمل را ضدعفونی کرده و با تیغ جراحی یک برش در جلوی گردن بیمار ایجاد می‌کند. سپس لایه نازکی از بافت‌ها و ماهیچه‌ها را می‌شکافد تا به غده تیروئید دسترسی پیدا کند.
2. مرحله دوم: جراح تمام تیروئید یا بخشی از آن که دچار عارضه شده است را همراه با گره‌ها و تومورهای احتمالی برمی‌دارد. گره‌های لنفاوی مجاور تیروئید نیز اگر دچار عارضه شده باشند برداشته می‌شوند. جراح در این مرحله، میزان برداشتن بافت تیروئید را با توجه به عواملی مانند نوع، شدت، اندازه، و محل دقیق قرارگیری عارضه در غده تیروئید، و میزان آسیب دیدگی تیروئید انجام می‌دهد.
3. مرحله سوم: جراح عضلات جلوی گردن را در جای خود به حالت مناسب قرار می‌دهد. سپس محل برش را بخیه زده و آن را پانسمان می‌کند. سپس بیمار به اتاق ریکاوری منتقل می‌شود تا به هوش بیاید.

کل فرآیند جراحی تیروئید بسته به نوع آن ممکن است بین یک تا چهار ساعت و گاهی بیشتر طول بکشد. پس از اتمام جراحی و منتقل شدن بیمار به اتاق ریکاوری، با دادن داروهای معکوس کننده بیهوشی، بیمار به آرامی از بیهوشی بیرون آمده و به محض امکان تنفس طبیعی، لوله‌های تنفسی از بدن وی خارج می‌شود. در این حین بیمار همچنان تحت مراقبت بوده و علائم حیاتی وی کنترل می‌شود. بیمار در بخش ریکاوری کم کم به هوشیاری نسبی می‌رسد و سپس به بخش منتقل می‌شود.

ریکاوری و مراقبت‌های لازم پس از جراحی تیروئید

بیمار پس از انجام جراحی تیروئید و به هوش آمدن به بخش منتقل می‌شود. معمولاً لازم است بیمار یک الی دو روز در بیمارستان بستری و تحت مراقبت باشد، سپس از بیمارستان ترخیص می‌شود. معمولاً بیمار تا چند ساعت پس از جراحی که حالات ناشی از بیهوشی و جراحی مانند سرگیجه و تهوع را احساس می‌کند مجاز به خوردن غذا نیست. روند خوردن و آشامیدن پس از جراحی تیروئید به ترتیب زیر است:

• چند ساعت پس از جراحی تیروئید، بیمار می‌تواند شروع به خوردن مایعات و نوشیدنی‌های خنک کند.
• معمولاً در ابتدا، بلع با کمی مشکل یا درد همراه است، ولی رفته رفته بهتر می‌شود.
• رژیم غذایی بیمار ۲ تا ۳ روز پس از جراحی تیروئید باید تنها شامل مایعات باشد.
• معمولاً ۴۸ ساعت پس از جراحی، پزشک به بیمار اجازه می‌دهد غذاهای نرم و نیمه جامد مانند سوپ، پودینگ‌ها، اسموتی‌ها، ماست، کنسرو میوه و گوشت استفاده کند.
• حدوداً یک هفته بعد از جراحی بیمار می‌تواند شروع به مصرف غذاهای جامد کند.

پس از جراحی تیروئید، بدن برای بهبودی به انجام مراقبت و زمان نیاز دارد. دوره نقاهت بسته به شدت و نوع جراحی تیروئید معمولاً بین ۲ تا ۳ هفته به طول می‌انجامد و پس از آن، بیمار به طور کامل به روال زندگی طبیعی خود باز می‌گردد. رعایت توصیه‌ها و مراقبت‌های زیر پس از جراحی تیروئید، به بهبود سریع‌تر بیمار کمک می‌کند:

• دنبال کردن دستورالعمل‌های پزشک در طول دوره نقاهت
• استراحت کامل در رختخواب تا ۱ الی ۲ روز پس از ترخیص
• استراحت کافی و مناسب در طول دوره نقاهت
• مراقبت از ناحیه عمل و جلوگیری از وارد شدن فشار به آن
• حمایت فیزیکی پشت گردن هنگام بلند شدن از رختخواب
• جلوگیری از بیش از حد چرخاندن گردن و به سمت عقب بردن سر
• بالا آوردن زیر سر در هنگام دراز کشیدن، با قرار دادن دو یا سه متکا زیر سر
• راه رفتن آهسته با گام‌های کوتاه در طول روز
• صحبت کردن با صدای آهسته به منظور کاهش تورم تارهای صوتی
• پرهیز از فعالیت‌های بدنی شدید و بلند کردن اجسام سنگین تا حداقل ۲ هفته پس از جراحی
• رعایت بهداشت موضع جراحی و استحمام در صورت عدم وجود ترشح یا خونریزی در محل جراحی
• استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک برای بهبود سریع‌تر و کاهش عوارض جراحی، که ممکن است شامل داروهای ضد التهاب، مسکن، آنتی بیوتیک، و داروهای هورمونی باشد
• تنظیم رژیم غذایی طبق دستور پزشک، شامل غذاهای پرکالری، مقوی و سبک مانند ماهی، مرغ، سبزیجات و میوه تازه
• امتناع از مصرف غذاهای چرب، شور یا محرک، و فست فودها
• اطلاع دادن علائم ناراحتی به پزشک مانند تب، درد شدید، خونریزی شدید، تنگی نفس یا موارد غیرعادی
• مراجعه به پزشک برای معاینه و بررسی روند بهبودی پس از جراحی

معمولاً دو تا سه روز پس از جراحی تیروئید، بیمار می‌تواند بسیاری از فعالیت‌های عادی و معمول خود را از سر بگیرد، اما انجام فعالیت‌های بدنی شدید و بلند کردن اجسام سنگین باید حداقل دو هفته پس از عمل و یا با مشورت پزشک انجام بگیرد.

عوارض و خطرات جراحی تیروئید

اگرچه جراحی تیروئید روش درمانی رایج و کم‌خطری است، اما ممکن است گاهی با عوارض و خطراتی نیز همراه باشد. برخی از این عوارض عمومی بوده و در هر عمل جراحی دیگری نیز ممکن است رخ دهد، و بعضی دیگر عوارض خاص جراحی تیروئید هستند. این عوارض غالباً موقت و بی‌خطرند، اما برخی از آن‌ها نیاز به اقدام اورژانسی مناسب دارند تا مانع بروز آسیب به سلامت بیمار شود.

عوارض عمومی جراحی

این عوارض در تمام جراحی‌ها وجود دارند؛ اما وقوع آنها کم‌وبیش به شرایط هر فرد و مهارت جراح بستگی دارد. بسیاری از این عوارض نیز با تجویز داروهای مناسب پس از عمل قابل‌پیشگیری هستند.

• واکنش نامطلوب به بیهوشی عمومی مانند تغییر در فشار خون و عملکرد قلب
• درد در موضع عمل
• خونریزی و ایجاد لخته خون
• عفونت و آبسه در محل جراحی
• سفت شدن محل جراحی و بخیه‌ها
• گرفتگی عضلات اطراف موضع عمل
• تهوع و استفراغ

عوارض مختص به جراحی تیروئید

این عوارض نیز بسیار نادر بوده و وقوع آنها تا حد زیادی به مهارت و تجربه جراح بستگی دارد.

• آسیب رسیدن به تارهای صوتی در حنجره
• بروز اختلال موقت در صدا، مانند دو رگه شدن و گرفتگی صدا
• آسیب رسیدن به مری حین جراحی
• بروز مشکل موقت در بلع
• آسیب رسیدن به نای حین جراحی
• بروز مشکل موقت در تنفس
• سرفه
• درد و سفتی گردن و گلو
• آسیب رسیدن به غدد پاراتیروئیدی
• هیپوکلسمی یا کاهش سطح کلسیم در خون، به صورت موقت
• کم‌کاری تیروئید
• افزایش وزن، و به ندرت کاهش وزن

سوالات متداول

جراحی تیروئید چقدر طول می‌کشد؟

مدت زمان جراحی تیروئید با توجه به اینکه جراح چه مقدار از بافت تیروئید و بافت‌های اطراف آن را بر می‌دارد بستگی دارد. معمولاً به طور میانگین، برداشتن کل تیروئید با جراحی ممکن است تا چهار ساعت طول بکشد. برداشتن یک قسمت از تیروئید با جراحی، معمولاً کمتر طول کشیده و به طور میانگین ۲ ساعت زمان می‌برد.

آیا جراحی تیروئید باعث چاقی یا لاغری می‌شود؟

بله. پس از جراحی تیروئید ممکن است تغییراتی در وزن بیمار ایجاد شود. بروز چاقی به دلیل کاهش هورمون‌های تیروئیدی پس از برداشته شدن تیروئید بسیار شایع است. البته در برخی موارد پس از جراحی تیروئید، به دلیل افزایش هورمون‌های تیروئیدی ممکن است فرد دچار لاغری شود.

آیا انسان می‌تواند بدون تیروئید زندگی کند؟

بله. خوشبختانه می‌توان بدون داشتن تیروئید زندگی کرد، اما باید تا پایان عمر از داروهای جایگزین هورمون‌های تیروئیدی استفاده کرد.

آیا جراحی تیروئید درد دارد؟

حین انجام جراحی تیروئید بیمار به طور کامل بیهوش است و به همین دلیل هیچ دردی احساس نمی‌کند. اما پس از جراحی ممکن است تا چند روز احساس درد در گلو و گردن وجود داشته باشد. این درد معمولاً موقتی است و به خوبی با داروهای مسکن بهبود می‌یاید.

 هزینه جراحی تیروئید چقدر است؟

 هزینه جراحی تیروئید باتوجه‌ به عواملی مانند گستردگی عمل، بیمارستان محل جراحی و سابقه و تجربه جراح متغیر است. معمولاً این جراحی و مخارج آن تحت پوشش تمام بیمه‌ها است.

جراحی تیروئید از طریق دهان چگونه انجام می‌شود؟

در روش جراحی از راه دهان، تمام مراحل جراحی از طریق شکاف‌های کوچکی که جراح در داخل دهان، روی بافت لب پایین و در محل چانه ایجاد کرده انجام می‌شود. جراح دوربین آندوسکوپ و تجهیزات ظریف جراحی را از محل شکاف‌های ایجاد شده به سمت تیروئید هدایت می‌کند و با آن جراحی را انجام می‌دهد.

برای انجام جراحی تیروئید چه محدودیت سنی وجود دارد؟

انجام جراحی تیروئید محدودیت سنی خاصی ندارد و بنا به نظر پزشک در هر سنی امکان‌پذیر است.

آیا بعد از جراحی تیروئید و برداشتن تیروئید می‌توان زندگی عادی داشت؟

بله. پس از جراحی تیروئید می‌توان با انجام برخی اقدامات مانند مصرف مرتب و دائمی داروهای تجویز شده و بهبود رژیم غذایی، زندگی کاملاً عادی داشت.

با برداشتن کامل غده تیروئید چه اتفاقی می‌افتد؟

پس از برداشتن کامل تیروئید، هورمون‌های تیروئیدی که برای کنترل فرآیندهای مختلف بدن مورد نیاز است دیگر تولید نمی‌شود. از این رو برای اینکه فعالیت‌های بدن مختل نشود، باید این هورمون‌ها با داروهای جایگزین تأمین شود.

آیا پس از جراحی تیروئید علائم بیماری به طور کامل رفع می‌شود؟

معمولاً پس از جراحی تیروئید، علائم ناشی از اختلال تیروئید به تدریج کاهش پیدا کرده و پس از مدتی به طور کامل برطرف می‌شود.

آیا پس از جراحی تیروئید امکان بازگشت بیماری وجود دارد؟

بازگشت بیماری به نوع اختلال و مقداری از غده تیروئید که برداشته شده است بستگی دارد. هنگامی که تیروئید به طور کامل برداشته شود، بیماری برای همیشه برطرف می‌شود و دوباره باز نمی‌گردد. هنگامی که تیروئید به طور جزئی برداشته شود، در بسیاری از موارد بیماری برای همیشه برطرف می‌شود، اما گاهی ممکن است پس از مدتی قسمتی از تیروئید که در بدن باقی‌مانده است دوباره دچار اختلال شود و بیماری عود کند.

آیا جای زخم ناشی از جراحی تیروئید از بین می‌رود؟

بله. معمولاً پس از گذشت چند ماه از جراحی تیروئید، تورم و بافت زخم محل جراحی ترمیم شده و پوست به تدریج بهبود می‌یابد، تا جایی که جای زخم ناپدید می‌شود. البته، در بعضی افراد ممکن است زخم محل جراحی گوشت اضافه بیاورد و جای زخم تا حدودی روی پوست باقی بماند.

آیا پس از جراحی تیروئید جای زخم مشخص خواهد بود؟

جای زخم جراحی تیروئید به اندازه ۳ الی ۸ سانتی‌متر جلوی گردن مشخص خواهد بود. این جای زخم بین ۶ ماه تا ۱ سال پس از جراحی به تدریج کمرنگ شده و پس از این مدت تشخیص آن به سختی امکان پذیر می‌شود. طی یک نظرسنجی که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، اغلب بیماران با گذشت یک سال از جراحی تیروئید، از ظاهر جای زخم خود راضی بودند.

آیا بعد از جراحی و برداشتن غده تیروئید، این غده دوباره در بدن به وجود می‌آید؟

خیر. غده تیروئید پس از اینکه به طور کامل برداشته شد، دوباره به وجود نمی‌آید. در صورتی که تنها یک قسمت از تیروئید برداشته شود، بخش باقی‌مانده تیروئید در پاسخ به تحریک هورمون محرک رشد ممکن است کمی بزرگتر شود.

شایع‌ترین عارضه بعد از جراحی تیروئید چیست؟

هیپوکلسمی ناشی از آسیب دیدن غدد پاراتیروئیدی، و آسیب رسیدن به عصب حنجره شایع‌ترین عارضه‌ها پس از جراحی تیروئید هستند. هیپوکلسمی با مصرف کلسیم همراه با ویتامین D بهبود می‌یابد. آسیب عصب حنجره معمولاً موقتی است و پس از مدتی خودبه‌خود برطرف می‌شود.

پس از جراحی تیروئید از چه غذاهایی نباید استفاده کرد؟

باید از خوردن غذاهای سفت مانند سبزیجات خام اجتناب کرد. همچنین نباید از میوه‌ها و آبمیوه‌های ترش، و مواد غذایی اسیدی مانند سرکه که باعث سوزش گلو می‌شوند استفاده کرد. مصرف مواد غذایی محرک، فرآوری شده و فست فودها نیز پس از جراحی تیروئید مناسب نیست. همچنین باید از برداشتن لقمه‌های بزرگ اجتناب کرد.

آیا برداشتن تیروئید باعث کاهش طول عمر فرد می‌شود؟

خیر. پس از جراحی تیروئید در صورت تکمیل درمان و مصرف مداوم داروهای تجویز شده، فرد طول عمر طبیعی خواهد داشت.

پس از جراحی تیروئید در هنگام خوابیدن چه باید کرد؟

پس از جراحی تیروئید بهتر است در هنگام خوابیدن سر و گردن ۳۰ تا ۴۵ درجه نسبت به سطح زمین زاویه داشته باشد. به این منظور می‌توان زیر سر را به وسیله دو یا سه متکا کمی بلند کرد. هنگام دراز کشیدن و بلند شدن از رختخواب باید مراقب بود که به گردن و موضع عمل فشار وارد نشود.

آیا پس از جراحی جزئی تیروئید باید از دارو استفاده کنم؟

بله. اگرچه پس از جراحی جزئی تیروئید بخش باقی‌مانده تیروئید می‌تواند هورمون تولید کند، اما معمولاً پزشک برای تنظیم عملکرد تیروئید، نگه داشتن هورمون‌ها در سطح طبیعی و همچنین جلوگیری از بازگشت بیماری، به طور موقت و گاهی به طور دائم برای بیمار داروهای هورمونی تجویز می‌کند.

آیا پس از تیروئیدکتومی کامل باید از دارو استفاده کنم؟

بله. پس از تیروئیدکتومی کامل برای جبران عملکرد غده تیروئید که با جراحی برداشته شده است، بیمار باید تا پایان عمر از داروهای هورمونی جایگزین استفاده کند.

چند روز پس از جراحی تیروئید می‌توانم دوش بگیرم؟

۲ تا ۳ روز پس از جراحی تیروئید در صورتی که زخم محل جراحی خونریزی و ترشح نداشته باشد می‌توان استحمام کرد. باید پس از استحمام، محل جراحی کاملاً خشک شود. همچنین به مدت ۲ هفته و تا بهبود کامل زخم‌ها باید از شنا و جکوزی اجتناب کرد.

آیا پس از جراحی تیروئید می‌توانم باردار شوم؟

غده تیروئید در فرآیند بارداری، رشد و سلامت جنین اهمیت بسیار زیادی دارد. به همین دلیل در صورتی که تیروئید به صورت جزئی یا کامل برداشته شود، باید با تجویز پزشک از داروهای هورمونی جایگزین به طور منظم و مداوم استفاده کرد تا در بارداری مشکلی ایجاد نشود و جنین آسیب نبیند.

چند روز پس از جراحی تیروئید می‌توانم صحبت کنم؟

پس از جراحی تیروئید می‌توان صحبت کرد. اما بهتر است با صدای آهسته صحبت نمود تا از فشار به تارهای صوتی جلوگیری شود و تورم احتمالی آن کاهش پیدا کند.

چند روز پس از جراحی تیروئید می‌توانم سر کار بروم؟

زمان بازگشت به کار بستگی به شرایط بیمار و سنگین یا سبک بودن شغل دارد و باید با نظر پزشک انجام شود. معمولاً ۲ تا ۳ روز پس از ترخیص از بیمارستان می‌توان فعالیت‌های سبک روزمره را انجام داد. اما فعالیت‌های فیزیکی و سنگین را حداقل ۲ هفته پس از جراحی تیروئید می‌توان شروع کرد.

آیا پس از جراحی تیروئید می‌توان رانندگی کرد؟

معمولاً ۲ تا ۳ روز پس از جراحی تیروئید که عوارض اولیه جراحی کاهش پیدا می‌کند، بیمار می‌تواند رانندگی کند. البته رانندگی‌های طولانی نیاز به طی شدن زمان بیشتری پس از جراحی تیروئید دارد. باید توجه داشت که در صورت استفاده از داروهایی که عوارضی مانند خواب آلودگی، تاری دید یا سرگیجه دارند و ممکن است پس از جراحی تیروئید تجویز شوند، نباید رانندگی کرد.

پس از جراحی تیروئید در چه صورت باید به پزشک مراجعه کنم؟

پس از جراحی تیروئید در صورت خونریزی شدید در ناحیه گردن، احساس مسدود بودن مسیر تنفس بر اثر خونریزی یا ترشحات، تب شدید و همراه با تعریق، ضربان قلب بالا، هذیان گویی، و یا بروز هرگونه تغییر غیر عادی و حاد در بدن باید به پزشک مراجعه نمود.